Ananas – rośliny w kosmetykach

Ananas – rośliny w kosmetykach

Ananas (Ananas sativus) – z rodziny Bromeliaceae, to wieloletnia roślina dorastająca do 1-1,5 m. Jego owoc jest soczysty i mięsisty z włóknistym rdzeniem. Twarda, woskowa skóra może być ciemnozielona, żółta, pomarańczowo-żółta lub czerwonawa. Miąższ ma kolor od białego po żółty.

 

Historia ananasa

Ananas pochodzi z południowej Brazylii i Paragwaju, gdzie występują jego dzikie odmiany. Roślina ta została rozprzestrzeniona przez Indian jeszcze przed przybyciem Kolumba. Jego ówczesna, oryginalna nazwa to „nana” – oznacza coś pachnącego i wywodzi się z języka Indian. W 1493 r. Kolumb odkrył ten owoc na Gwadelupie i przywiózł go do Hiszpanii, a tam spopularyzowali go żeglarze spożywający ananasa, aby chronić się przez szkorbutem. Do Anglii dotarł w XVII r. i zaczął być uprawiany w szklarniach. W tym samym czasie w Polsce brat króla Stanisława Augusta, Kazimierz Poniatowski, założył również szklarnie z ananasami w warszawskich ogrodach Frascati, w których corocznie zbierano nawet 5 tys. owoców. Hodowla ta była jednak kosztowna, więc cena owoców była niezwykle wysoka. Od II połowy XVIII wieku ananasy stały się bardzo modne na stołach szlacheckich, a magnaci Europy pragnęli serwować te rzadkie owoce podczas swych biesiad. Ananasy wyhodowane w szklarniach były wówczas dość kwaśne, moczono je więc w wodzie i w słodkim winie. Duży wpływ na popularność tego wrażliwego na transport owocu miało powstanie pierwszej fabryki konserw w 1906 r. „Ananas w puszce” stał się znany na całym świecie.

 

Kulinarne i lecznicze zastosowanie ananasa

Świeżo zerwany ananas zawiera cukry (sukroza, glukoza i fruktoza), kwasy cytrynowy i jabłkowy, proteiny, błonnik i witaminy (głównie A i C) oraz enzym bromelainę. Duże soczyste i aromatyczne owoce nadają się do spożycia zarówno w stanie surowym jak i po przetworzeniu, jako sok, dżem, kompot. W medycynie ludowej, ananas stosuje się do zapobiegania wrzodom, przyspieszania gojenia ran oraz do redukowania stanów zapalnych i podrażnienia tkanek. Bromelina to enzym ułatwiający trawienie, dlatego też wyciąg z ananasa jest obecnie często stosowany w suplementach wspomagających odchudzanie.

 

Ananas w kosmetologii i kosmetyce

Jedną z ważniejszych właściwości kosmetycznych ekstraktu z ananasa jest regulowanie transepidermalnej utraty wody (TEWL). Aktywność ta wynika z zawartości węglowodanów i kwasów AHA. Węglowodany to składniki aktywne szeroko stosowane w kosmetyce. Mono- i oligosacharydy są higroskopijne, czyli wiążą wodę przyczyniając się do zachowania zdrowego poziomu nawilżenia warstwy rogowej. Związki te tworzą wiązania wodorowe z cząsteczkami wody, chroniąc przed nadmierną jej utratą oraz redukując odwodnienie. Dodatkowo niektóre z nich pokrywają skórę cienkim, ochronnym filmem, obniżając właśnie transepidermalną utratę wody.

Kwasy AHA również są higroskopijnymi, nietoksycznymi związkami. Dodatkowo wszyscy przedstawiciele tej grupy sprzyjają naturalnej keratynizacji i złuszczaniu skóry. Kwasy z wieloma grupami hydroksylowymi można nazwać nawilżającymi przeciwutleniaczami, dodatkowo bardzo łagodnymi dla skóry. Dlatego też ananas spotykamy w kosmetykach o działaniu nawilżającym, zmiękczającym skórę i lekko złuszczającym.

 

Stymulacja kolagenu

Ekstrakt z ananasa wpływa również na stymulowanie produkcji kolagenu I i III w skórze dzięki obecności witaminy C. Ten proces powoduje szybsze gojenie ran pourazowych, poparzeń czy śladów po operacjach. Działanie witaminy C jest również korzystne przy tworzeniu nowych tkanek. Dlatego ekstrakt z ananasa stosuje się w kosmetykach o działaniu przeciwstarzeniowym, regenerującym i ujędrniającym. Witamina C to również potężny przeciwutleniacz, zmiatający wolne rodniki, bardzo przydatny w walce z fotostarzeniem. Dlatego ekstrakt z ananasa zaleca się na ochronę integralności skóry i włosów przed procesami utleniania.

 

Ananas w kosmetykach Chantarelle