Łopian większy - rośliny w kosmetykach

Łopian większy (Arctium majus), zwany też potocznie jako rzep, opuch, głowacz, kostropień, topień, dziady. Jest to roślina jednoroczna lub wieloletnia należąca do rodziny złożonych. Dorasta do 2 m wysokości. Ma duże liście z pofalowanymi brzegami, długie na 50 cm, a kwiaty czerwone lub purpurowe. Owocem jest mały orzeszek, opatrzony licznymi haczykowatymi kolcami przyczepiającymi się do sierści zwierząt i ubrań. Stąd powiedzenie „czepia się jak rzep psiego ogona”. Łopian większy występuje w Europie, Azji Płn. i USA. Zazwyczaj porasta pobocza dróg, brzegi rzek, i zbocza górskie.

Korzeń łopianu nie zawiera skrobi. Węglowodany magazynuje w postaci inuliny stanowiącej 30-50% całego korzenia. Inne składniki aktywne to: związki poliacetylenowe i acetylenowe zawierające siarkę, związki nienasycone (polieny i poliny), kwasy fenolowe, taniny, olejek eteryczny, sole potasu, śluzy, flawonoidy.

Łopian w medycynie

W wiekach średnich, łopian był wykorzystywany do oczyszczania krwi. Jego nazwa pochodzi z greckiego słowa arktos „owłosiony” i lappa „przyczepiać się”. Indianie Irokezi suszyli korzenie łopianu przy ogniu i gromadzili na zimę. W Azji uprawia się go jako warzywo. W Anglii z korzenia łopianu i mniszka lekarskiego wytwarza się orzeźwiający napój pod nazwą Dandelion and burdock.

Wiele badan potwierdziło korzystny wpływ łopianu na wielorakie czyraki. Dobre wyniki odnotowano także w leczeniu żylaków, zapalenia gruczołów chłonnych, zapalenia powiek, zapalenia ucha itd. Według niektórych naukowców, przeciwbakteryjne spektrum działania łopianu odpowiada penicylinie, co potwierdziły wczesne badania w latach 40-tych i 50-tych XX wieku. W niektórych krajach, napary z korzeni łopianu stosuje się na reumatyzm, artretyzm, anoreksję, dolegliwości oskrzelowe i oczywiście skórne.

Łopian w kosmetologii i kosmetyce

Ekstrakt z łopianu ma potwierdzone działanie hamujące wolne rodniki, dlatego zalecany jest w kosmetykach o działaniu przeciwutleniającym i przeciwzapalnym. Odkryto, że świeża pulpa korzeni łopianu lub skoncentrowane napary są skuteczne w leczeniu łojotoku twarzy, liszajca i trądziku – objawów związanych z wadliwym funkcjonowaniem wątroby. Stwierdzono, że substancje te są szczególnie korzystne w przypadku leczenia egzemy łuszczącej o podłożu immunologicznym i zapalnym, gdzie inulina odgrywa tu istotną rolę. Hamowanie bakterii Staphylococcus aureus ułatwia kontrolę nad wszelkimi dolegliwościami skórnymi, które są raczej popularne u osób cierpiących na egzemę. Ekstrakt z łopianu zalecany jest również w kosmetykach o działaniu antyseptycznym i oczyszczającym. Ze względu na potwierdzone działanie na prace gruczołów łojowych, olejek z korzenia łopianu często stosowany jest do zwalczania łupieżu oraz przeciwko wypadaniu włosów.