Rokitnik zwyczajny – rośliny w kosmetykach

Rokitnik zwyczajny (Hippophae rhamnoides) to krzew pochodzący z rodziny oliwnikowatych. Posiada cierniste gałęzie i spotyka się go w środkowej Azji i Europie. Rośnie głównie w miejscach dobrze nasłonecznionych, w górach, dolinach, na piaszczystych wydmach blisko morza. Rokitnik osiąga zwykle od 1 do 3 metrów wysokości, a jego owoce są w kolorze żółtym lub pomarańczowym.

 

Najczęściej do produkcji wyrobów medycznych i kosmetycznych wykorzystuje się właśnie charakterystyczny owoc. To właśnie w nim mieści się najwięcej substancji aktywnych takich jak: flawonoidy (izoramentyna, rutyna, kwercetyna, astragalina, glikozydy kemferolu i kwercetyny), kwasy fenolowe oraz liczne witaminy: A, B₁, B₂, C oraz E.

 

Lecznicze właściwości rokitnika

Lecznicze z wykorzystaniem rokitnika ma długą tradycję. Starożytni medycy stosowali wywary oraz ekstrakty z owoców i liści do zwalczania chronicznych dolegliwości żołądka, układu oddechowego i wątroby, a także na reumatyzm oraz infekcje skórne. Grecy karmili jagodami rokitnika konie, aby zapewnić im piękną i błyszczącą sierść. Stąd też wywodzi się nazwa botaniczna rokitnika (Hippophae), która stanowi połączenie dwóch greckich słów – hippos (koń) i phaos (blask). Również medycyna tybetańska i indyjska doceniała właściwości rokitnika w leczeniu wielu schorzeń, jak: zapalenie płuc, złe trawienie oraz zatrzymywanie krwawienia. Od VIII wieku w tybetańskiej farmakopei możemy odnaleźć ponad 300 receptur z jagodami rokitnika. Te właściwości lecznicze zostały także potwierdzone podczas współczesnych badań naukowych. W Rosji podczas I Wojny Światowej, jagody rokitnika stosowano jako substytut tabletek z witaminą C.

Dziś olej rokitnikowy produkowany w krajach byłego ZSSR stosowany jest do zwalczania poparzeń, odmrożeń, odleżyn, egzemy, gruźlicy oraz do leczenia skóry i śluzówki uszkodzonej promieniowaniem radioaktywnym. Rosyjscy kosmonauci stosując olej z rokitnika chronili się przed działaniem promieniowania słonecznego. Rokitnik jako jedna z nielicznych roślin posiada udowodnione naukowo działanie w bardzo szerokim zakresie. Istnieje wiele publikacji mówiących o działaniu cytoochronnym, przeciwstresowym, immunomodulującym, hepatoochronnym, przeciwnowotworowym czy pobudzającym regenerację tkanek.

 

Kosmetyczne zastosowanie rokitnika

Obecnie rokitnik wykorzystuje się najczęściej do produkcji kosmetyków. Ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające ekstrakt z tej rośliny stosuje się w preparatach przeciwstarzeniowych oraz kosmetykach chroniących integralność skóry i włosów przed szkodliwymi procesami utleniania. Obecne w ekstrakcie polifenole są jednymi z najsilniejszych naturalnie występujących przeciwutleniaczy. Udowodniono również, iż rokitnik wpływa na regenerację skóry. Zawarte w nim substancje stymulują syntezę kolagenu oraz elastyny w tkance, co może znacznie przyśpieszyć gojenie się ran. Dodatkowo antocyjany oraz flawonoidy, jakie zawiera ekstrakt z rokitnika, wpływają hamująco na działanie enzymów degradujących naszą tkankę łączną.

Rokitnik ma wysokie stężenie witaminy C i dzięki temu posiada właściwości stymulujące syntezę kolagenu oraz właściwości gojące, które mogą być wykorzystywane w leczeniu urazów i skaleczeń, poparzeń skóry czy ran pooperacyjnych. Ekstrakt działa także korzystnie na formowanie nowych tkanek. Przeprowadzone badania na bakteriach gram-ujemnych wykazały silne właściwości przeciwbakteryjne rokitnika. Z tego powodu ekstrakt może być użyteczny w kosmetykach o działaniu antyseptycznym. Ekstrakt z rokitnika nadaje się idealnie do produktów normalizujących skórę. Produkty z ekstraktem rokitnika regulują ilość wydzielanego sebum oraz wyrównują nawilżenie skóry.