Antybakteryjne działanie alkoholu

Antybakteryjne właściwości alkoholu są powszechnie znane. Obecnie rośnie zainteresowanie – jak w warunkach domowych wykonać antybakteryjne kosmetyki, żele i mydła, których skład zawierałby alkohol. Podpowiadamy, na co warto zwrócić uwagę i jak przygotować roztwór o odpowiednim stężeniu alkoholu.

 

Czy dla domowych preparatów antybakteryjnych najlepszy będzie alkohol 90%-100%?
Nie – optymalny jest poziom 70% alkoholu.

 

Dlaczego najlepsze stężenie bakteriobójcze ma alkohol ok. 70%?

Stężenie alkoholu na poziomie 60–80% skutecznie niszczy ścianę komórkową bakterii poprzez denaturację ich białek. Innymi słowy ścinana włókna ich białka, zmienia jego strukturę i czyni białko nieaktywnym biologicznie. Taki roztwór alkoholu jest skuteczny przeciwko większości bakterii, grzybów i niektórych wirusów. Alkohol w tym stężeniu przedostanie się przez błonę bakteryjną, czyli ścianę bakterii do jej wnętrza.

Denaruracja białek – to nieodwracalne uszkodzenie białka. Dochodzi do niej także przez działanie wysokiej temperatury, soli metali ciężkich lub kwasów stężonych. Takie uszkodzenie pozbawia białko funkcji biologicznej.

 

Dlaczego alkohol 100% nie zabija bakterii?

Jeśli natomiast użyjesz 100% alkoholu, zaatakowane bakterie zostaną „uszczelnione” i przetrwają. Gdy użyjemy czystego alkoholu na jednokomórkowy organizm bakterii – alkohol będzie przechodził przez ścianę komórkową bakterii i rozpocznie się proces koagulacji białka bezpośrednio w tej ścianie komórkowej. Pierścień skoagulowanego białka zatrzyma wówczas alkohol przed przenikaniem dalej do wnętrza komórki. Komórka, która otrzymałaby swoiste „ostrzeżenie” – stałaby się czasowo nieaktywna, ale nie martwa. Jeżeli minęłoby niebezpieczeństwo, komórka bakterii zacznie ponownie funkcjonować.

Koagulacja białka – inaczej zwana wysalaniem białek polega na skupianiu się cząstek białka (koloidu) w większe zespoły. Wówczas proces ten nazywa się przejściem zolu w żel (koagulacja). Jest to proces odwracalny, ponieważ nie dochodzi do uszkodzenia całej struktury białka.

 

Inne przeciwwskazania dla zastosowania czystego alkoholu w kosmetykach antybakteryjnych:

•    Alkohol w stężeniu 90%-100% szybciej odparuje, czyli jest on mniej trwały.

•    Roztwór alkoholu 70% ma bezpieczniejszy poziom palności. Jednak pamiętajcie, że jest on również łatwopalny. Czyli w pomieszczeniu, w których roztworem na bazie alkoholu spryskane zostały duże powierzchnie nie można palić papierosów, używać zapalarek.

 

Rodzaje alkoholi

Najczęściej spotykanymi, o największym znaczeniu gospodarczym są metanol i etanol.

Metanol wykorzystujemy jako:

• rozpuszczalnik (rozpuszczają się w nim tłuszcze, żywice i pokosty)
• paliwo
• w przemyśle chemicznym
• w przemyśle farmaceutycznym

Etanol najczęściej wykorzystujemy jako:

• paliwo napędowe
• w przemyśle spożywczym
• w przemyśle farmaceutycznym