Skóra sucha vs. skóra odwodniona – co warto o nich wiedzieć?

Skóra sucha i skóra odwodniona to dwa zupełnie różne typy skóry z punktu widzenia jej fizjologii, ale oba typy łączy pojęcie „wody”. Woda jest głównym medium, a w wielu przypadkach obowiązkowym uczestnikiem licznych reakcji chemicznych i procesów fizycznych zachodzących w skórze.

 

Woda zawarta jest we wszystkich warstwach skóry, zwłaszcza w żywych warstwach naskórka. Ilość wody w żywych warstwach wynosi około 80%, w warstwie rogowej naskórka ok. 10-15%. Woda odżywia komórki, wspomaga usuwanie toksyn i procesy trawienne, utrzymuje odpowiednią temperaturę ciała, wspiera pracę mózgu oraz odpowiada za kondycję i funkcje skóry. Nawilża ją od środka, opóźnia starzenie się i tworzy barierę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak promieniowanie UV, klimatyzacja, detergenty itd.

 

Sucha skóra = sucha warstwa rogowa naskórka

Jako skórę suchą określamy taką, której głównymi objawami klinicznymi są szorstkość, łuszczenie, uczucie ściągnięcia. Taka skóra jest podatna na podrażnienia i często pokryta jest drobnymi, powierzchownymi zmarszczkami. Głównym kryterium diagnostycznym jest obniżenie poziomu uwodnienia warstwy rogowej (ocenianej korneometrycznie) oraz wzrost wskaźnika przeznaskórkowego parowania wody (TEWL) badanego metodą tewametrii.

 

Skóra odwodniona = skóra z niskim turgorem

Głównym objawem klinicznym odwodnionej skóry jest jej słaby turgor, czyli napięcie ściany komórkowej w wyniku działania na nią ciśnienia hydrostatycznego. Skóra wygląda na zwiotczałą, zmarszczki są pogłębione. Skóra odwodniona przybiera często żółtawy odcień z powodu problemów z mikrokrążeniem i cieńszą skórą właściwą. Zwłóknienia, nagromadzenie szkodliwych produktów glikacji, obniżony poziom glikozaminoglikanów w macierzy zewnątrzkomórkowej – to wszystko może prowadzić do spadku poziomu wody w skórze właściwej.

Zmiany strukturalne, które zachodzą głównie w warstwie skóry, badają metody analizy funkcjonalnej, takie jak: kutometria (określenie elastyczności skóry), balistometria (określenie właściwości lepkosprężystych), rewiskometria (orientacja włókien kolagenowych), Tivi – metoda spektroskopii polaryzacyjnej (ocena mikrokrążenia), ultrasonografia (badanie zmian strukturalnych w tkance skórnej).

 

Dystrybucja wody w żywych warstwach skóry

Jak wygląda proces przepływu wody w skórze? Woda przenika do górnych warstw skóry zgodnie z prawem perfuzji. Jednocześnie wolne aminokwasy powstające podczas niszczenia białka filagryny utrzymują wysokie ciśnienie osmotyczne w korneocytach, co powoduje napływ wody. W głębokich warstwach naskórka w proces ten zaangażowane są akwaporyny. Akwaporyny to białka błonowe, które tworzą się przez pory na powierzchni komórek, przez które przepływa woda.

 

Zasady nawilżania kosmetycznego

W skórze suchej i w skórze odwodnionej problem mają zupełnie inne struktury skóry. W związku z tym podejście do terapii kosmetycznych powinno być inne. Redukując suchość skóry, przywracamy struktury podporowe korneocytów oraz normalizujemy gospodarkę wodną w warstwie rogowej naskórka. Przy odwodnionej skórze pobudzamy skórę właściwą – fibroblasty, glikozaminoglikany, akwaporyny. Oba typy skóry wymagają więc przede wszystkim właściwej diagnostyki, a następnie dobrania odpowiednich metod zabiegowych.

 

dr Khrystyna Shekhovtsova
Ekspert Chantarelle, dermatolog i lekarz medycyny estetycznej

 

 

 

Literatura

• Bak H.,Hong S.P., Jeong S.K., Choi E.H., Lee S.E., Ahn S.K. Altered epidermal lipid layers induced by long-trm exposure to suberythermal-dose ultraviolet. Int J Dermatol. 2011 50(7)
• Barrel A., Paye M., Maibach H.I (eds.) Handbook of Cosmetic Science and Technology. Marcel Dekker AG., Basel., 2005
• Groen D., Poole D.S Gooris G.S., Bouwstra J.A. Investigating the barrier function of skin lipid models with varying compositions. Eur J Pharm Biopharm/ 2011 May 30
• Egawa M .,Yanai M., Mac S., sainnthillier J.M., Humbert P. Cutaneoous differences between Black African or Caribbean Mixed-race and Caucasian women: biometrological approach of the hydrolipidic film. Skin Res Technol